Conflicten zijn een onderdeel van het dagdagelijks leven en kennen meerdere vormen. Het eerste conflict met jezelf begint ’s ochtends vroeg al als je nadenkt of je al dan niet op de ‘snooze’ knop van de wekker gaat drukken.
Ook in je bedrijf/organisatie kom je geregeld conflicten tegen. Er wordt gesproken over een conflict tussen twee partijen, als er minstens één van de partijen zich stoort of gehinderd voelt door de ander. Conflicten hebben een redelijk negatieve connotatie, maar zijn eigenlijk noodzakelijk voor groei en vooruitgang.
Afhankelijk van hoe je de conflicten hanteert, leidt dit tot verschillende uitkomsten. Conflicthantering is de intentie en het werkelijk gedrag van de partijen die een conflict ervaren. Hoe mensen met conflicten omgaan, wordt bepaald door de conflicthanteringsstijl die ze toepassen. Er kunnen vijf stijlen onderscheiden worden op basis van de conflict management grid van Blake en Mouton. Dit model plaatst de stijlen op twee soorten dimensies: zorg voor jezelf en zorg voor (de relatie met) anderen.
Afhankelijk van de situatie worden andere stijlen gebruikt. Samenhangend met de persoonlijkheid zijn er meestal één of twee stijlen die domineren. Het gebruik van de stijl is stabiel over situaties en tijd heen. We leren de stijl van jongs af aan waardoor veranderingen beperkt zijn door trainingen. Meestal zijn we er niet bewust van dat we deze in conflictsituaties hanteren.
De conflicthanteringstijlen kunnen gekoppeld worden aan bepaalde uitdrukkingen en metaforen.
Een voorbeeld met dieren, gesymboliseerd op de assen vind je hier terug:
- Haai
De haai is een symbool voor forceren. Haaien zijn agressieve roofdieren die nauwelijks rekening houden met anderen.
Personen die forceren, voelen zich autonoom en onafhankelijk. Liefst van al oefenen ze invloed uit op anderen en hebben ze graag controle over de situatie. Hun uitgangspunt is de eigen visie en behoeften. Ze houden van discussiëren en proberen ook telkens te winnen.
Nadeel is dat ze soms te overheersend en egoïstisch overkomen. - Schildpad
Schildpadden kunnen zich letterlijk terugtrekken in hun schild, dit symboliseert vermijden.De vermijdende persoon gaat ruzies en confrontaties uit de weg. Dit is voordelig als men de status-quo wil handhaven. Innerlijk kan de persoon zich opjagen maar durft toch geen conflict aan te gaan uit schrik om kritiek over zich heen te krijgen of omdat er geen invloed uitgeoefend kan worden. Hierdoor komt deze persoon als kalm over. Een valkuil voor vermijdende personen is dat ze een ongeïnteresseerde indruk kunnen nalaten. - Teddybeer
Iemand die meer belang hecht aan de relatie dan aan de inhoud is een toegevende persoon, een echte teddybeer. Daarnaast kan onzekerheid en een sterke behoefte om er bij te horen ook leiden tot toegeven. Deze personen zijn inlevend en vriendelijk, maar kunnen ook als onderdanig overkomen. - Vos
De slimme vos staat centraal en zoekt telkens een tussenweg. Personen die gericht zijn op het sluiten van compromissen zijn analytische, pragmatische mensen die conflicten zien als zakelijke problemen die opgelost moeten worden. Ze zien conflicten eerder als hinderlijk dan bedreigend. Negatief kantje aan deze mensen, is dat ze soms ongeduldig en weinig empathisch overkomen. - Uil
De uil staat voor probleemoplossende personen. Deze zijn voornamelijk bezig met anderen en hun relatie met anderen. Ze zien zichzelf als een probleemoplosser waardoor ze vaak tijd en energie steken in kleine, onbenullige problemen. Ook kunnen ze zich snel verantwoordelijk voelen voor conflicten waarbij anderen eigenlijk zouden moeten optreden. Conflicten zien ze als belangrijk: ze gaan creatief aan de slag om samen met de andere partij tot een goede oplossing te komen.
Met welk dier associeer jij jezelf in conflicten?
Bron:
Giebels, E., & Euwema, M. (2010). Conflictmanagement. Diagnostiek, analyse en interventie. Groningen: Noordhoff Uitgevers
Conflicthantering: Met welk dier associeer jij jezelf in conflicten?