“Respect the rules of artful conversation and not only are you on your way to being a better person, but learn to steer discussion, to entertain, not dominate, and you’re on the road to power.” Compagnon-de-route bij onze verkenning van de waarde van gesprekken voor leren en ontwikkelen, is de Britse auteur en pleitbezorger van conversaties Catherine Blyth.
Want waar zitten we ondertussen in ons Start to Learn met VOV @home leertraject? We beseffen dat wijzelf en iedereen om ons heen uniek zijn; dat we werken in complexe, levende organisaties waarin modellen ons focus kunnen geven, maar ruimte voor toevalligheden even belangrijk is; we werken reflectief door te leren uit onze fouten en dit wel hardop én kunnen afstand nemen.
Voor elk van deze paden is gebabbel cruciaal.
Allemaal ons eigen verhaal
“All communication is hampered by a problem that might be summarized as: ‘I don’t know what you don’t know that I don’t know you don’t know,” schrijft Catherine Blyth in The Art of Conversation (2008). “Never is this truer than at work, and it is more problematic than in normal conversation, thanks to the social influence we must quietly exert while playing the good professional.” In dit boek breekt Blyth een stevige lans voor de conversatie (as opposed to sociale media, email en andere non-verbale communicatiemethoden) omdat we in een gesprek moeite moeten doen om het standpunt van de ander te begrijpen én dat van onszelf te framen. ‘Conversare’ betekent ‘vaak omdraaien’. Zo komt de ander en wijzelf, tot leven.
“We are all stuck inside ourselves; what we see is partial and only fickly language is available to comprehend it. Worse, our truth reside in memories, which aren’t static entities but unreliable, imaginative acts, each recollection a minor psychological miracle, as electricity and chemicals surge, switching on allied brain cells – physical alliances that themselves eb band shift with fresh experience and time’s sifting sands. In a sense, we are but figments of our imagination.
So why don’t we go mad?
(…)
Stories save us, thanks to our amazing capacity to fit evidence to expectations and believe the best of ourselves.”
Als we Eenden, appeltaarten en zwarte gaten, de handleiding voor beter samenwerken van Jorien Enning erbij nemen, vinden we bewijs voor het belang van deze verhalen voor teams. Enning vertelt hierin namelijk dat onderzoek bij 180 teams binnen Google heeft uitgewezen dat high-performance teams twee doorslaggevende soorten gedrag vertonen: 1) evenredigheid en 2) luisteren naar het verhaal achter de woorden. “Die vaardigheid stoelt op het communicatieve vermogen om betekenissen te expliciteren en constructief uit te wisselen. Het gaat er om de verhalen achter de woorden te horen.” Concreet: “[D]oor elkaar te vertellen wat je bedoelt, wat je beoogt en welke overwegingen daarbij een rol spelen.”
Misschien is de StrengthsFinder uit Stap 1 van Start to Learn nog wel het best te beschrijven als een middel om tot zo’n verhaal over jezelf te komen. Wist je trouwens dat ontwikkelaar Marcus Bunckingham zijn vervolgtool de StandOut Strengths assessment gratis aanbiedt in het kader van de coronatijden? Hij doet dit onder de hashtag #iseeyouiloveyou. Misschien een beetje klef, maar het ‘I see you’ (de vertaling Sawu Bona in Zulu wordt zowel als groet en afscheid gebruikt) bevat in de ogen van Catherine Blyth “the power of greeting: it gives recognition”.
Toeval!
“Although professionalism encourages us to wring the maximum from meetings in minimum time, serendipity produces many of the best ideas,” zegt Blyth. Zowel een degout van vergaderingen als waardering voor toeval is iets wat we bij veel van de schrijvers die ons op onze weg inspireerden, terugvonden. “Information flows better through stories than year-end reports.”
Blyth gebruikt deze vaststelling om een lans te breken voor roddel. Jane Bozarth benadrukt de waarde van story-telling in het working out loud model, om kennis door te geven. Maar misschien is er nog iets dat daartussenin zit, iets algemeners als ‘ongeplande gesprekken’.
Corona heeft in die zin wel een effect gehad op toevalligheid in de werking van het VOV-Team. Toen we na ‘de coronamaandag’ uit elkaar gingen, vertrokken we allebei naar huis met een missie. Margot om de online herprogrammering te coördineren, Marjon om deze agility wereldkundig te maken. We hadden onze wekelijkse teammeeting voor uitwisseling en onze Whatsapp om te ouwehoeren. Lijstje hier lijstje daar, chop chop chop. Dat heeft wel even vleugels gegeven. Totdat we vorige week nog eens samenkwamen en spontaan een brainstorm wilden doen. Zo snel reageren op elkaar over iets professioneels, dat waren we precies niet meer gewoon. Of al dat gevlieg onze benen had verlamd. “Misschien toch eerst even over nadenken en een lijstje maken voor we verdergaan?” Ja graag. En ondertussen de benen strekken.
Luisteren
“Je hebt niet voor niets twee oren en één mond,” schrijven Ineke van den Berg en Tineke Kanters in Gesprekken die werken (2018). We kunnen nog zo reflectief werken en hardop leren van onze fouten, om als team of organisatie vervolgens te leren, moeten je collega’s ook kunnen luisteren. Een heel belangrijke, maar misschien minder sexy vaardigheid: “Listening, like housework, is observed more in the neglect than the performance,” schrijft Catherine Blyth. Toch geeft ze even later zelf ook aan dat goede luisteraars het zelfvertrouwen van hun gesprekspartner kunnen zien groeien.
Luisteren kan verandering teweegbrengen. Zo citeert Blyth business consultant Rick Huttner: “‘I respect all the input they give me. I listen for what they really want from their lives… [the job] is really listening, listening, listening and at the appropriate time adding something to the conversation, and then change happens.’ Thus advice emerges as the product of a joint-thinking venture. Which, of course, it is.”
Verveling
Verveling is een thema (geweest) tijdens corona. Dr. Luc Swinnen adviseerde ons al in het begin van de crisis dit gevoel te omarmen, om zo ons ‘offline brein’ te activeren en ruimte te maken voor creativiteit en empathie. Praten kan hierbij helpen. Blyth noemt het voorbeeld van Paul McCartney die graag tegen zijn publiek praat omdat hij zich op die manier vanalles herinnert. Waarschijnlijk zou dit voor een gewone sterveling ook kunnen werken aan de eettafel of in de kantoortuin.
Blyth wijdt een heel hoofdstuk aan verveling in conversaties en begint genadeloos: “To be boring is beyond bad manners. It’s theft.” Om daarna ook het belang van verveling bij culturele vooruitgang te suggereren en een integraal deel van ‘je tijd nemen’ te noemen. Ze eindigt met het advies: “Be kind tot the bore. One day, he could be you.” Het mag duidelijk zijn dat er in een gesprek twee kanten aan verveling zitten: de zender én de ontvanger, wiens brein misschien (nog) te gesloten is. The bored en the bore liggen misschien dichter bij elkaar dan we denken.
Wij volgden deze week het No More Boring Webinars webinar van Cyriel Kortleven. Allesbehalve saai, vol bruikbare tips en daardoor intensief. Het kan misschien ook wel eens fijn zijn om een saai webinar te volgen, rond een onderwerp waar je niet direct heel warm van wordt. Wij hebben het al gedaan: webinar op, camera en geluid uit, was opvouwen. Totdat er een zin voorbij waait die toch je interesse wekt. Blyth citeert Sir Walter Scott: ‘There are few persons from whom you cannot learn something, and… everything is worth knowing.’ Misschien niet zo’n goed advies voor leergierige L&D-ers, maar ja. Closed minds are bored minds.
Van verhalen tot verveling: gebabbel maakt het verschil