"Pedagogie is boerenbedrog." Ik hoop oprecht dat het gewoon een ironische uitspraak was, maar toch: het kroop onder mijn huid en ik moest er iets mee doen. Dus vandaar, my 2 cents over deze controversiële stelling die afgelopen week in De Standaard verscheen. Graag hoor ik hier nog andere meningen over, want de beste wetenschap is natuurlijk die, die peer-reviewed is :-)
Auteur: Tiffany Motton
TL;DR
"In reactie op de bewering dat pedagogie geen wetenschap is, betoog ik dat pedagogie, net als koken en timmeren, wetenschappelijke aspecten heeft. Onderzoek en ervaring hebben waarde in het onderwijs, maar we moeten kritisch blijven over correlaties zonder causale verbanden. Onze passie voor pedagogie verbindt docenten en pedagogen in de zoektocht naar effectief onderwijs."
Reactie
De column die afgelopen week verscheen in De Standaard van Thomas Crombez, ik heb hem herlezen en herlezen. Ik speurde naar de ironische bijbedoelingen, een vleugje sarcasme dat ergens doorschemerde. Ik vond het niet, en dus ga ik ervan uit dat meneer Crombez deze column schreef in een vlaag van oprechte frustratie ten opzichte van pedagogen. Ik hoop alsnog ongelijk te krijgen.
Het is een boeiend gegeven. Een leraar die zegt dat pedagogie boerenbedrog is. Die poneert dat complexe fenomenen niet in wetenschap te vatten zijn. Die beweert dat het geen wetenschap is omdat je nooit alle randfactoren kan uitschakelen.
Zo. Wat is koken eigenlijk anders dan chemie? De staat van een aantal grondstoffen veranderen onder invloed van temperatuur. Het creëren van nieuwe verbindingen.
Wat is timmeren eigenlijk anders dan fysica? De belasting van spijkers die een bepaalde massa bij elkaar moeten houden? Het momentum van een hamer die de inertie van een bepaalde massa overwint?
Het lijkt misschien of ik door de uitspraak 'in affronten val' en wel, dan heb je gelijk. Het raakt me recht in mijn onzekerheid. Elke dag werk ik samen met mensen die bakken vol ervaring hebben, die vaak al langer lesgeven dan ik überhaupt pas begon te leren over psychologie, over pedagogie, over Instructional Design. Ik durf me slechts zelden een expert in iets te noemen, want dat is ook zo een relatief begrip. Hoe meer ik weet, hoe meer ik weet dat ik eigenlijk niks weet.
Ik sluit me aan bij meneer Crombez in de zin dat onderzoeken over véél meer dan enkel onderwijs zich louter staaft met correlationele verbanden, en dan pretenderen causale relaties gevonden te hebben. En ja, daar stoor ik mij ook aan.
Maar als je onderzoek na onderzoek merkt, dat bepaalde patronen zich steeds blijven herhalen, zelfs al zijn er altijd andere randvariabelen van invloed. Elke zichzelf respecterende wetenschapper poneert dan: mijn hypothese is nog niet ontkracht.
En als ik dit patroon ook toepas op mijn situatie, dan heb ik méér kans op dezelfde uitkomst als in al die andere situaties waar zich dat resultaat al heeft voorgedaan.
Dat is eigenlijk het enige dat wetenschap, of toch, de niet-exacte wetenschappen, probeert aan te tonen.
En ja, uit onderzoek blijkt inderdaad dat een combinatie van leermethodes een hogere kans geeft op succesvolle uitkomsten. En hoe die uitkomsten dan gedefinieerd worden, ook daar zijn veel meningen over, maar dat heeft niets met de wetenschap an sich te maken, maar veel meer met de wetenschapper in kwestie, of misschien zelfs met diegene die de wetenschapper sponsort.
En ja, uit onderzoek blijkt ook dat de rol van de docent ook een belangrijke rol speelt in succesvolle uitkomsten. Iets dat je doet met echte mensen.
Er kan ook veel liefde zitten in pedagogie. En het grootste falen van allemaal is dat een docent als meneer Crombez, met zijn jarenlange ervaring, dat klaarblijkelijk nog niet heeft mogen meemaken.
Want uiteindelijk komt het allemaal op hetzelfde neer. We zijn gebeten door ons vak. We zijn gepassioneerd. We zijn bereid om op onze bek te gaan, gewoon om die Aha-Erlebnis te kunnen meemaken. Op dat moment zijn we verliefd.
En die liefde, dat zou ons ook kunnen verbinden. Laten we ons kind dus niet met het badwater weggooien.
OPINIE: Liefde voor Lesgeven: Waarom Pedagogie Wél een Wetenschap Is