De zesde aflevering van de VOV-Podcast werd opnieuw opgenomen op onze vertrouwde stek in de Erasmushogeschool Brussel. Samen met de gastsprekers dook VOV in het fenomeen ‘psychologische veiligheid’. Wat is het juist? Waarom is het belangrijk voor L&D? Op welke manier kan het leren optimaliseren en het leerrendement verhogen? In dit artikel lichten we een paar hoogtepunten uit het gesprek uit.
Het onderwerp ‘psychologische veiligheid’ werd zowel door VOV-bestuurslid Tiffany Motton als door gastspreker Sofie Willox op onze agenda gezet. Het is een terugkerend thema dat recent ook z’n weg vond naar enkele interne auditeurs in Nederland. Wat de impact is van een psychologisch onveilig klimaat, mochten zowel de medewerkers van VRT als die van Opera Ballet Vlaanderen in Gent onlangs nog aan den lijve ondervinden. Tijdens de podcastopname ontleden we het gegeven en kijken we naar de impact ervan op leerinterventies, het leerrendement en de gehele organisatie.
Wisselen deze aflevering van gedachten: Tiffany Motton en Mathias Vermeulen (VOV-Bestuur), Sofie Willox en Carl Boel (VOV-Netwerk) en Walter Schroven (VOV-Community Manager).
Wat is psychologische veiligheid?
Voordat we dieper in het onderwerp duiken, is het belangrijk om het goed te definiëren. Sofie Willox verwees hiervoor naar de omschrijving van Harvard professor Amy Edmondson: psychologische veiligheid is de overtuiging dat men niet gestraft wordt omwille van het delen van ideeën, vragen, bezorgdheden of fouten.
“Het is een klimaat waarin je het gevoel hebt dat je helemaal jezelf kan zijn”, vertelt Sofie tijdens de podcastaflevering. “Dit komt in verschillende vormen steeds meer boven in organisaties. Psychologische veiligheid wordt gebruikt voor employer branding, bij evaluatiegesprekken, het in kaart brengen van de performantie van leiders enzovoort. Maar het gaat ook over vragen durven stellen, open staan voor en durven deelnemen aan rollenspellen, fouten durven maken, durven falen, feedback geven en krijgen enzovoort.”
“Daarom is het ook belangrijk dat facilitators, learning professionals, trainers en learning designers er meer aandacht aan schenken”, gaat Sofie verder. “Leren doen we immers als we uit onze comfortzone stappen. Maar zo lang we ons niet voldoende veilig voelen, leren we met een handrem op en zal het rendement niet zo hoog zijn.”
Tiffany Motton vult aan met praktijkervaring: “Onze mensen zitten regionaal verspreid en er zijn veel verschillen tussen de zetels. Trainingen worden bij Mensura dus in gemixte groepen gegeven. Wanneer je op die manier mensen bij elkaar brengt, is het extra belangrijk om eerst te verbinden met elkaar voordat je aan een training begint.”
Falen en feedback
Carl Boel merkt tijdens de podcastaflevering op dat psychologische veiligheid verder gaat dan het groepsgebeuren. “Ook bij individuele training is het belangrijk”, horen we Carl. “Bovendien moet er niet alleen op prestaties gefocust worden, maar ook op het proces: wat je bijgeleerd hebt en waarin je nog kan groeien. Het principe van zelfregulerend leren is erg belangrijk naar de toekomst toe. Als we dat ondersteunen, gaan mensen zich psychologisch veiliger voelen. Omdat ze weten dat fouten maken mag. Dat falen deel is van groei.”
Feedback geven en krijgen speelt hier dan ook een cruciale rol in. “De manier waarop je feedback geeft, doet ertoe”, stelt Sofie. “Als je het niet goed durft of de zaken verbloemt, zal je feedback niet binnenkomen. Wat je ermee doet als je feedback krijgt, is ook belangrijk.”
“Goeie feedback is trouwens niet alleen feed back, maar ook feed up en feed forward”, vult Carl aan.
4 kapstokken voor psychologische veiligheid
Psychologische veiligheid creëren binnen je groep lerenden, je team of in je organisatie klinkt misschien vanzelfsprekend, maar is het niet. Sofie Willox geeft in de podcastaflevering 4 vragen mee van Amy Edmondson, waarmee je kan nagaan in welke mate het al aanwezig is en waar nog werk te doen is:
- Is er een bereidheid om te helpen?
- Wordt er rekening gehouden met inclusiviteit en diversiteit?
- Kunnen en mogen er risico’s genomen worden?
- Is er sprake van open communicatie?
Er zijn nog heel wat pistes gerelateerd aan psychologische veiligheid die besproken worden tijdens deze zesde podcastaflevering. Zo wordt er ook gesproken over de authority bias, nieuwsgierigheid en kritische vragen (durven) stellen, het anonimiseren van testen en/of feedback, het belang van (intrinsieke) motivatie enzovoort.
Verder in de podcastaflevering duiken we ook nog even in neuroplasticiteit, ontleren vs. afleren en de impact van generatieve AI op leren. Ook valt er opnieuw iets te winnen! We mogen en exemplaar weggeven van het boek Zelf aan de slag met AI van gastspreker en VOV-bestuurslid Christophe Benoit. Wil jij het bemachtigen? Luister dan tot het einde van de aflevering of hou de Linkedinpagina van VOV lerend netwerk in het oog.
4 vragen voor psychologische veiligheid