Er wordt veel geleerd op de werkplek, vaak buiten het zicht van de L&D-afdeling, met grote impact op bedrijfsprocessen, medewerkers én de ruimere organisatie. Wat is onze rol daarin, vraagt Alain Molinard zich af tijdens de VOV-Podcast S02E04. “Informeel werkplekleren heeft een directe ROI en is bovendien zo goed als kosteloos”, stelt hij. “Hoe kunnen wij als L&D’ers hier wat meer vat op krijgen?”
In onze meest recente podcastaflevering kropen een vijftal VOV’ers de opnamestudio van de Erasmushogeschool Brussel in: Liesbeth Ponsaerts, Alain Molinard, Mathias Vermeulen, Christophe Benoit (VOV-Bestuur) en Walter Schroven (VOV-Community Manager). Deze zomerse aflevering ging Alain van start met een vraag rond informeel leren op de werkplek.
Bij BASF wordt er immers ook veel geleerd buiten het zicht van de L&D-afdeling: op de werkplek, ter plekke, op het moment dat het nodig is, van andere collega’s. En dat heeft best een grote impact op de organisatie, merkte Alain op.
“Bij BASF is er een vorm van rapportering ontstaan”, vertelt hij in de podcastaflevering. “In uren uitgedrukt doen medewerkers volgens deze cijfers zes keer meer aan informeel leren op de werkplek dan aan formeel leren. En maar een zesde van wat ze leren, zit mee in het opleidingsplan dat aangeboden wordt.”
Het graf van L&D?
Nochtans heeft deze vorm van informeel leren een grote impact op de medewerkers, bedrijfsprocessen én op de ruimere organisatie. “Directies vragen altijd naar de ROI van opleidingen”, stelt Alain. “En wat je op deze manier leert op de werkplek, moet je de dag nadien ook doen. Dat is directe ROI. Bovendien is het quasi kosteloos wanneer je er geen externe trainers bij moet betrekken omdat collega’s het onderling doen.”
In de podcastaflevering vraagt Alain naar de ervaring van de andere VOV’ers. Walter Schroven reageert meteen. “Ik hoor dat er aan twee belangrijke voorwaarden wordt voldaan”, zegt hij. “Informeel werkplekleren is relevant. Anders moeten collega’s het niet aan elkaar uitleggen. En het is toepasbaar: wat je leert kan je meteen toepassen in de praktijk.”
Lees verder onder de afbeelding.
Afgebeeld: Walter Schroven
“Heb je nu het graf gedolven van L&D?”, vraagt Mathias Vermeulen. “Als het leren zonder ons ook gewoon doorgaat op de werkplek, wat is dan nog onze meerwaarde? En die van ons opleidingsaanbod?”
“Dat is inderdaad het punt”, valt Alain bij. “Het formeel opleidingsaanbod blijft nodig om kennis te vergaren. Maar wat is onze rol in dat werkplekleren?”
De rol van L&D
“Moeten we ons daar zelfs mee moeien?”, kaatst Mathias de bal terug. “Misschien moeten we gewoon zorgen voor een goede rand omkadering: geef interne trainers didactische principes mee, begeleid hen bij het geven van feedback, vragen stellen enzovoort. Geef hen verder ruimte en tijd, maar giet het niet in een proces van opvolging en registratie.”
“Dan gaat het over het creëren van een leercultuur”, merkt Walter op. “Niet over het maken van content. Dat informele en spontane kan alleen leven als er een cultuur bestaat waarin dat kan en mag. En waarin het ondersteund en gefaciliteerd wordt door de leidinggevende. Ik ben het eens met Mathias: laat het maar iets spontaan zijn.”
Leergoesting en communities creëren
Ook Liesbeth Ponsaerts mengt zich in het gesprek. “Interne mensen die anderen opleiden, moeten vaak hetzelfde herhalen en heel individueel werken”, merkt ze op. “Dat zorgt soms voor frustratie: ze worden het beu. Hier kunnen wij als L&D’ers wel ondersteuning bieden. Wat brengen de interne trainers en wat kunnen wij centraliseren, in een filmpje of e-learning? Zo kan de interne trainer zich beperken tot de meest praktische zaken. Informeel leren is bovendien een heel leuke manier om leergoesting te creëren bij medewerkers die liever niet deelnemen aan opleiding.”
Alain gaat met haar akkoord. “Zo wordt je als L&D’er een beetje community manager”, horen we. “Je brengt mensen samen die van elkaar kunnen leren, zoals interne trainers en nieuwelingen bijvoorbeeld. Dat wordt bovendien ook goed geaccepteerd door medewerkers, merken we bij BASF. Die community moet je natuurlijk wel goed bouwen. En je moet de directie mee krijgen. Via die communities kan je ook goed luisteren, zodat je zaken en kennis beschikbaar kan stellen. En zo krijg je in plaats van een push van ons uit om te leren, een pull.”
Verder in deze aflevering hebben we het over… de VOV-Beurs van 2026! Wil je weten waar en wanneer deze doorgaat? Blijf dan zeker luisteren tot het einde.
De L&D’er als community manager: hoe we vat krijgen op informeel werkplekleren